Przemysł niemowląt

W początkach istnienia swego państwa Amerykanie musieli rozstrzygnąć wiele kwestii ustrojowych. Jedną z nich była polityka gospodarcza, na którą największy wpływ okazał się mieć pierwszy sekretarz skarbu USA - Alexander Hamilton. Sporną sprawą w owym czasie była relacja państwo - gospodarka, a dominującym wówczas poglądem był, promowany szczególnie przez Brytyjczyków, liberalizm i wolny handel. Wedle tej doktryny każde państwo miało się wyspecjalizować w produkcji określonych towarów, które następnie miało korzystnie wymieniać na towary z innych państw. Tym samym im mniejsze były bariery dla handlu, tym większe miały być zyski państw uczestniczących w takiej wymianie. Nazwane to zostało potem teorią przewagi komparatywnej, sformułowaną ostatecznie przez Davida Ricardo.

Pod koniec XVIII w. nowo powstałe Stany Zjednoczone były typowym krajem rolniczym, podczas gdy w Wielkiej Brytanii trwała już rewolucja przemysłowa. Amerykańscy zwolennicy wolnego handlu uznali więc, że USA powinny się wyspecjalizować w produkcji rolnej. Hamilton uważał jednak doktrynę wolnego handlu za propagandowy wymysł Brytyjczyków, mający zatrzymać rozwój przemysłu w koloniach i podtrzymywać w ten sposób ich zależność od handlu z Koroną. Według niego, w warunkach wolnego handlu przemysł brytyjski, jako najbardziej dojrzały i zaawansowany technologicznie, wygra konkurencję z dopiero powstającymi przedsiębiorstwami przemysłowymi w innych krajach. Taki "raczkujący przemysł" [ang. infant industry] wymaga więc ochrony ze strony państwa, zanim nie osiągnie dojrzałości i nie będzie w stanie samodzielnie stawić czoła konkurencji.

Poglądy Hamiltona stały się wyznacznikiem amerykańskiej polityki gospodarczej na kolejne stulecie. Wprowadzono cła zaporowe na zagraniczne towary, za wyjątkiem surowców potrzebnych amerykańskiemu przemysłowi. Prawo patentowe nie chroniło też wynalazków tworzonych przez cudzoziemców. Dzięki temu USA z państwa rolniczego stały się największą potęgą przemysłową w XX wieku.

A wówczas zaczęły propagować na świecie politykę wolnego handlu i ochrony praw autorskich...